De politieke partij van de gevangengenomen oppositieleider van Myanmar, Daw Aung San Suu Kyi, is officieel ontbonden, opnieuw een klap voor de democratie van de Zuidoost-Aziatische natie, twee jaar nadat het leger een staatsgreep had gepleegd.
De partij, de National League for Democracy, werd ontbonden door de door het leger aangestelde verkiezingscommissie van Myanmar, meldden staatsmedia dinsdagavond laat. De aankondiging maakt de weg vrij voor verkiezingen die de junta waarschijnlijk nog jaren aan de macht zullen houden.
De NLD beschreef de aanstaande verkiezingen als een schijnvertoning en zei niet mee te doen. Maar toen de partij zich niet registreerde bij de verkiezingscommissie, zei de staatstelevisie van Myanmar, MRTV, dat de NLD – evenals 39 andere oppositiepartijen – zouden worden ontbonden.
De NLD boekte verpletterende overwinningen bij drie eerdere verkiezingen. Bij de laatste verkiezingen, gehouden in november 2020, won de partij 82 procent van de beschikbare zetels in het parlement. Maar voordat het nieuwe parlement op 1 februari 2021 kon worden beëdigd, pleegde het leger een staatsgreep, waarbij mevrouw Aung San Suu Kyi en andere NLD-topfunctionarissen werden vastgehouden.
Mevrouw Aung San Suu Kyi, 77, heeft inmiddels een gevangenisstraf van 33 jaar gekregen. Het militaire regime beschuldigde haar van een reeks aanklachten, waaronder corruptie en het overtreden van de officiële geheimhoudingswet. De Verenigde Naties en internationale mensenrechtenorganisaties hebben de vervolgingen veroordeeld en ze politiek gemotiveerd genoemd met de bedoeling mevrouw Aung San Suu Kyi buiten de macht te houden.
Na de staatsgreep vormden NLD-leiders die aan arrestatie ontsnapten, evenals politici van andere partijen, een nieuwe regering, de Nationale Eenheidsregering. De organisatie opereert in ballingschap en is door geen enkele internationale instantie erkend. Het heeft ook gewapende rebellengroepen gesteund, de People’s Defence Force genaamd, die betrokken waren bij gewelddadige confrontaties met het leger, dat nu worstelt om grote delen van het land onder controle te krijgen.
Mevrouw Aung San Suu Kyi is lange tijd een doorn in het oog geweest van de generaals van Myanmar, die haar overweldigende populariteit zien als een bedreiging voor de militaire macht. Ze werd tot 2010 bijna 15 jaar onder huisarrest gehouden en won in 1991 de Nobelprijs voor de Vrede als erkenning voor haar strijd voor democratie.
Hoewel mevrouw Aung San Suu Kyi nog steeds door velen in Myanmar wordt vereerd, kijkt een groot deel van het land nu verder dan haar voor begeleiding. In de twee jaar sinds de staatsgreep is er een jongere, meer progressieve – en confronterende – generatie opgestaan, die de politiek en de samenleving opnieuw vormgeeft.
De junta zei aanvankelijk dat de algemene verkiezingen van dit jaar in augustus zouden worden gehouden, maar in februari kondigde het een verlenging van de noodtoestand van het land met zes maanden aan, waardoor de stemming werd uitgesteld zonder een nieuwe datum te geven. Senior generaal Min Aung Hlaing, het hoofd van de junta, zei dat het leger de veiligheid van de kiezers niet kon garanderen omdat tientallen townships niet onder militaire controle stonden.
Volgens de staatsmedia hebben vijftig politieke partijen zich geregistreerd om de verkiezingen te betwisten en hebben 13 partijen zich aangemeld. De speciale rapporteur van de Verenigde Naties voor mensenrechten in Myanmar, Tom Andrews, heeft er bij internationale organisaties en verkiezingswaarnemingsgroepen op aangedrongen om geen technische ondersteuning te bieden bij de verkiezingen en het risico te lopen het regime te legitimeren.
“In plaats daarvan moeten ze expliciet aan de kaak stellen wat een kluchtige oefening zal zijn die bedoeld is om de militaire controle over het politieke systeem van Myanmar te bestendigen”, zei dhr. Andrews in een rapport.
