Shahida Raza speelde in de nationale voetbal- en hockeyteams van Pakistan, maar haar atletische bekwaamheid maakte haar niet rijk en stond haar niet toe om legaal naar Europa te emigreren.
Dat helpt verklaren waarom mevrouw Raza, een moeder van een kind, vorige maand vanuit Turkije naar Italië reisde op een boot met andere economische migranten uit Centraal-Azië. Mevr. Raza, 29, was een van de minstens 63 mensen die stierven toen de ruwe zee de boot op ongeveer honderd meter van de Italiaanse kust tegen de rotsen sloeg – tergend dicht bij het land waar ze had gehoopt een nieuw leven te beginnen.
Mevr. Raza had haar 3-jarige zoon, die gedeeltelijk verlamd is, achtergelaten bij haar ex-man in Pakistan voordat ze aan haar gevaarlijke reis begon. Maar haar familie en vrienden zeggen dat het haar plan was om de jongen uiteindelijk in Italië te vestigen, waar ze hoopte dat hij een betere medische behandeling zou krijgen.
“Ze maakte zich grote zorgen over zijn gezondheid en wilde dat hij een normaal leven zou leiden”, zei Saba Khanum, een van haar oude voetbal- en hockeyteamgenoten, in een interview.
Mevr. Raza was een van de ten minste twee Pakistaanse onderdanen die omkwamen bij de schipbreuk van 26 februari voor de kust van Calabrië in Italië. Tachtig mensen overleefden, waaronder 17 van haar landgenoten. Het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken noemde de crash een voorbeeld van “gewetenloze individuen” die misbruik maken van economische migranten.
Deze week Pakistaanse journalisten neergedaald op het huis van mevrouw Raza’s familie in Quetta, de hoofdstad van Baluchistan, een uitgestrekte, dorre provincie in het zuidwesten van het land die grenst aan Iran en Afghanistan. Ze vonden haar kamer versierd met sportmedailles en de groene jas die ze had gedragen als lid van het nationale hockeyteam.
Quetta is de thuisbasis van veel mensen uit de Hazara-etnische minderheid, een overwegend sjiitische groep die het doelwit is van soennitische extremisten in zowel Pakistan als Afghanistan. Sommige Pakistanen zagen de dood van mevr. Raza als symbolisch voor de ontberingen waarmee de Hazara in de regio worden geconfronteerd en de druk die ze voelen om te emigreren.
Anderen in Pakistan, een land waar professionele mannelijke cricketspelers worden overladen met aandacht en geld, betreurden dat mevrouw Raza’s atletische succes haar niet had beschermd tegen een tragedie.
“Ik wou dat dit land zijn atleten en zijn mensen zou erkennen en respecteren!” Hadjra Khan, schreef een voormalig aanvoerder van het damesvoetbalteam op Twitter. “Rust in eeuwige vrede, zuster.”
Mevr. Raza had in hockeyteams gespeeld die Quetta vertegenwoordigden, de hoofdstad van haar thuisprovincie, en verschillende overheidsinstanties, volgens Saadia Raza, haar zus. Ze vertegenwoordigde haar land ook bij vele gelegenheden en reisde zes keer naar het buitenland voor hockey en vier keer voor voetbal.
Mevr. Raza sloot zich uiteindelijk aan bij het hockeyteam van het Pakistaanse leger, een baan die gepaard ging met een legersalaris en die haar in staat stelde haar zoon voor behandeling naar een militair hospitaal te sturen, zei mevr. Khanum. Maar het legerteam sneed haar een paar jaar geleden af omdat ze had geweigerd tegelijkertijd te stoppen met spelen voor andere teams.
Het verlies van het legersalaris maakte haar financieel kwetsbaar en wanhopig op zoek naar nieuwe dokters voor haar zoon, zei haar zus. Hij heeft hersenletsel en is aan zijn linkerzijde verlamd.
Halverwege vorig jaar vertelde mevrouw Raza mevrouw Khanum, haar voormalige teamgenoot, dat ze een reis naar Italië aan het plannen was omdat ze dacht dat daar betere zorg voor haar zoon zou zijn en meer economische kansen voor haarzelf.
De andere migranten op de noodlottige bootreis van Turkije naar Italië kwamen voornamelijk uit Afghanistan, maar naast Pakistan ook uit Iran, zeiden de autoriteiten na de schipbreuk.
Mevrouw Khanum zei dat haar voormalige teamgenoot begin oktober in Turkije was aangekomen. Verschillende leden van de Hazara-gemeenschap in de geboorteplaats van mevrouw Raza, waar ze ooit jeugdvoetbal coachte, hebben zich in Australië gevestigd. Maar mevrouw Khanum zei dat het maken van de reis daarheen de afgelopen jaren duurder was geworden.
Ongeveer een uur voordat mevrouw Raza naar verwachting Italië zou bereiken, stuurde ze een paar spraakberichten naar haar familie en leek ze in een goed humeur te zijn.
“Ze bedankte Allah constant dat ze Europa had gehaald”, zei haar zus. “Ze dacht dat haar economische zorgen nu voorbij zouden zijn.”
Toen stopten de berichten abrupt en werden nooit meer hervat.
Nadat de boot van de migranten in stukken was aangespoeld, toonden Italiaanse nieuwsuitzendingen een priester die de lichamen van de doden zegende, verborgen onder witte zakken. Maar de zus van mevr. Raza zei vrijdag dat de familie nog steeds wachtte op het ontvangen van haar lichaam om haar een islamitische begrafenis te geven.
